korzeń też smaczny

alt=""

title="Kava Kava"

height="100" width="100" />

Mimo swojsko brzmiącej nazwy, kava (znana również jako Kava Kava, 'awa, ava lub yagona) nie ma nic wspólnego z czymś w Polsce znanym jako kawa, a w innych częściach świata jako coffee. Obie rośliny to dwa różne gatunki, co więcej - należące również do dwóch różnych rodzin. Kavie bliżej do pieprzu niż do kawy.

Podobnie jak jej ostry kuzyn, kava lubi ciepły i wilgotny klimat, dlatego świetnie czuje się na tropikalnych wyspach Oceanii. Znaleźć można ją niemal we wszystkich krajach południowego Pacyfiku. Wyjątkiem jest Nowa Zelandia, w której dla kavy bywa za zimno. Ze względu na swoje piękne liście w kształcie serc (fot.), kava czasem wykorzystywana jest jako roślina ozdobna. Przede wszystkim jednak wyspiarze cenią ją za to, za co my cenimy kawę, czyli za jej właściwości lecznicze i pobudzające.

Dobroczynne działanie kava polega na relaksacji mięśni, uśmierzaniu bólu i poprawianiu nastroju. Znane są także jej funkcje antybakteryjne i grzybobójcze. Z tego właśnie powodu interesuje się nią wiele firm farmaceutycznych z całego świata. Mieszkańcy wysp traktują ją raczej jako popularną używkę, spożywaną przy okazji spotkań towarzyskich.

Podobnie jak w przypadku kawy, kavę również spożywa się w formie płynnej. Do przygotowania napoju nie używa się jednak nasion, ale korzenia. Procedura przygotowania naparu jest równie długa i skomplikowana. Świeży korzeń kavy zawiera oleiste substancje nazywane kavalaktonami, które sprawiają, że jest niesmaczny i nie nadaje się do spożycia. Dopiero po wysuszeniu i zmieszaniu go z alkoholem lub neutralizującymi olejkami, zyskuje wszystkie swoje walory. Spreparowany, sproszkowany korzeń można kupić w małych paczuszkach w każdym niemal sklepie w całej Oceanii.

Najstarsze ślady używania kavy przez mieszkańców regionu Pacyfiku sięgają ponad 3000 lat. Nic więc dziwnego, że jej uprawa do dziś jest głęboko zakorzeniona w kulturze narodów Oceanii. Korzeń kavy stanowi często symboliczny prezent przy tak ważnych uroczystościach jak śluby czy wesela. Podobnie też jak w przypadku innych roślin o właściwościach psychoaktywnych, picie wywaru z tej rośliny jest ściśle związane z rytuałami religijnymi.

Wyspiarze wierzą, że picie kavy łagodzi gniew i uspokaja. Stąd wśród wielu społeczności jest ona symbolem pokoju i przyjaźni. Wszystko ma jednak swoją cenę. Nadmierne i długotrwałe spożywanie kavy może prowadzić do nadciśnienia lub zniszczenia wątroby.

Kava może być też przyczyną senności i z tego powodu stała się nawet przedmiotem publicznej debaty w Vanuatu. Premier tego kraju Edward Natapei oświadczył niedawno, że wieczorne spotkania przy szklance kavy powodują spóźnienia wielu obywateli do pracy następnego dnia. Podobny problem miały władze sąsiedniego Fidżi i postanowiły rozwiązać go bezkompromisowo: w większości urzędów i w niektórych firmach wprowadzono zakaz picia kavy w miejscu pracy.

Marek Koter

doktor biologii PAN, obecnie na stypendium naukowym w Monachium.

Więcej informacji o kavie i jej właściwościach znaleźć można na stronach:

http://kavaroot.com/

http://www.realkava.com/